De Woenselse Poort

Deze dag brachten wij een bezoek aan een instelling die forensische en intensieve zorg biedt aan mensen met een psychiatrische aandoening. Om alvast even duidelijk aan te geven wat ik daar heb geleerd: dit is geen tbs-kliniek! Dat wil natuurlijk niet zeggen dat er geen mensen zitten met tbs, maar dat wil wel zeggen dat dit niet is wat zij ‘zijn’. Duidelijk.

Dat voorop gesteld, waren de voorbereidingen al spannend. We mochten geen eten mee naar binnen nemen, geen telefoons, geen wapens (Jos moest zijn zakmes weer inleveren) en ook zeker geen nicotine; wel overleefd!

Toon en Matty namen ons mee door de poort, de Woenselse Poort. Het was een grauwe dag en ik vond het persoonlijk best spannend. Nooit was ik in een gesloten inrichting geweest als deze. Je weet niet wat je kunt verwachten toch. Nou die spanning was gelukkig al snel gezakt toen we koffie kregen en ergens in een gebouw boven naar een documentaire mochten kijken.

De documentaire ging over Toon. Toon had zelf 10 jaar achter deze poort gewoond. Wow, die zag ik niet aankomen.

In de documentaire kregen we te zien hoe Toon door het leven was gegaan en wat er op zijn pad was gekomen. Wat had hem gevormd, hoe was hij hier terecht gekomen. Het allerbelangrijkste was natuurlijk, hoe was hij hier naar buiten gelopen. Als een rijk mens vol empathie, ervaring en kennis over hoe hij was beïnvloed door het leven wat hem was gegeven. Door zijn ouders, de maatschappij en bepaalde keuzes die hij had gemaakt. Dit maakte hem absoluut geen slecht mens, dit had ervoor gezorgd dat dit mens slechte dingen had gedaan. Het ligt er maar aan hoe je ernaar kijkt. Ieder mens is goed, maar sommigen doen soms slecht. Oke, misschien niet IEDEREEN is goed, maar over het algemeen worden we toch niet slecht geboren.

Toon liet ons inzien dat hij met zijn ervaringen zo rijk was geworden aan kennis dat hij niet anders kon dan mensen helpen, mensen die het net zo hard nodig hadden als hij ooit had gehad. Hij was een professional in objectief blijven, mensen niet beoordelen voor wat ze hadden gedaan, maar ze te begeleiden in wat ze hadden meegemaakt. Ik vond het super leerzaam om te zien dat hij zijn valkuil had gebruikt als een enorme kracht.

Nadat we de documentaire hadden bekeken zag ik Toon op een hele andere manier. Niet alleen Toon, maar ook de manier waarop ik daar zat veranderde. Ik voelde me meer op mijn gemak, wetende dat we allemaal maar mensen zijn. Gek eigenlijk, dat je je onveilig voelt op een plek waarover je eigenlijk niet meer weet dan dat er mensen zitten die ‘forensische hulp’ krijgen. Gelijk is er dan toch een stemmetje in je hoofd wat zegt dat je uit moet kijken. Niet alleen Toon, maar ook Matty gaf mij het gevoel dat ik als journalist veel gevaarlijker ben voor hen dan zij voor mij. Wow, de rollen waren ineens omgedraaid. Ik met mijn woorden, laptop en nieuwsgierigheid, ik was gevaarlijk? Ja, dat ben ik zeker. Want wat zij daar te vertellen hebben achter die poort, daar luistert toch niemand naar. Zij hebben al een stempel waar menig mens niet meer doorheen wil kijken. Ik ben het die de lezer nog kan sturen, bewust kan maken van wat er eigenlijk echt speelt.

Even door.

Niet alleen gingen we met Toon in gesprek, ook mochten wij wat vragen stellen aan Patrick. Hij was zo vriendelijk om in zijn drukke schema, waarin hij ongekend hard werkt aan zijn herstel, tijd vrij te maken om met ons te praten. Hij was gewoon een man, met een gezin, vier kinderen en een vrouw die hem thuis ontzettend miste. Patrick vertelde met een fonkel in zijn ogen over thuis, maar zodra het ging om waarom hij daar zat, had hij een enorme drive. Ik zag aan hem dat hij zeker niet trots was op wat hij had gedaan, wat hem was overkomen en hoe het leven voor hem was gelopen. Ieder bewandelt zijn eigen pad, net zoals Patrick. Hij wilde het anders doen en werkt daar hard voor. Wanneer hij zijn doel zou bereiken wist hij niet, maar dat hield hem niet tegen.

Deze dag heeft veel indruk gemaakt op mij. Ik ben de heren zeer dankbaar dat ze hun ervaringen en kennis over wat zij doen en mee hebben gemaakt met mij wilden delen.