EsSay something about myself

eerste versie

Iets over mezelf is niet zo moeilijk, zou je denken. Een essay schrijven over waarom ik journalist wil worden blijkt toch lastiger dan ik dacht. De laatste dagen denk ik steeds vaker: ‘Oh dat kan ik gebruiken voor mijn essay’ of ‘Dat is een goeie tip om het over te hebben!’. Dus hier ben ik dan, een begin aan het maken.

Er zijn een aantal dingen die ervoor hebben gezorgd dat ik nu journalistiek studeer. Om eerlijk te zijn heb ik nooit ‘journalist’ willen worden of zijn. Jaren terug verloor ik mijn moeder aan longkanker en wist ik niet eens hoe ik überhaupt nog ging overleven zonder moeder. Goed nieuws, dat lukt me tot op de dag van vandaag, elf jaar later, nog steeds.

Om even de basis te leggen. Op 17 oktober 1995 werd ik geboren in Tilburg. Mijn moeder, Yvonne, en mijn vader Bahaa (roepnaam Bob) waren dolbij met mij. Vader Bahaa, de naam zegt het al, komt uit Egypte, en had een totaal ander beeld dan moeder Yvonne, van het stichten van een gezin. Vier jaar na mijn geboorte kwam er dan ook een einde aan hun relatie. Inmiddels had ik ook een broertje gekregen, Omar. Samen met mama gingen wij bij opa en oma wonen. Oma had, zachtjes uitgedrukt, geen vertrouwen in ‘die’ Egyptenaar. Dit resulteerde later in contactbreuk met mijn vader. Mijn opvoeding was grotendeels Nederlands. Na de scheiding van mijn ouders verleerde ik de Egyptische taal al snel en wist ik niet beter dan dat ik ‘half Egyptisch’ ben. Wat dat dan precies betekende ontdekte ik pas op mijn 21e. Anderhalf jaar na het overlijden van mijn moeder en oma zocht ik het contact met mijn vader weer op. Toch voelde dit voor mij incompleet. Vastberaden mijn familie te ontmoeten vloog ik op 21-jarige leeftijd voor 4 weken naar Egypte om mijn tante, oom en hun vier kinderen te ontmoeten. Zij waren tenslotte mijn familie en die moest ik koesteren. Hier ontdekte ik pas hoe ‘Nederlands’ ik ben maar ook super veel interesse heb in hun cultuur en taal. Hier ontdekte ik wat het betekent dat ik half Egyptisch ben. Ik ga nog altijd bijna jaarlijks naar hun toe in mijn vakantie.

Deze opleiding heb ik puur gekozen op mijn karakter. Een vlotte babbel, liefde voor taal, ik ontmoet graag nieuwe mensen, bouw makkelijk een netwerk op en ga graag de verbinding aan, het recept voor een journalist. Ik kom van twee verschillende culturen en droom ervan om de polarisatie binnen onze samenleving te bestrijden. Nederlands opgevoed en Arabisch georiënteerd. Twee medestudenten interviewden mij over diversiteit op de opleiding. Of ik wel eens gediscrimineerd was en of ik tegen dingen aanliep. Mijn antwoord daarop was: nee. Nooit eerder voelde ik mij gediscrimineerd vanwege mijn achtergrond, want die kans geef ik de ander nooit. Zelf zie ik namelijk niet waarom iemand me daarop af zou keuren. Het is iets extra’s, iets wat duidelijk niet iedereen heeft, iets wat juist de diversiteit aanbrengt. Als alle anderen hetzelfde zijn, heb ik juist een streepje voor! Mijn tip aan iedereen is dan ook om jezelf altijd te presenteren vanuit je kracht, je exclusiviteit en de positie die je verdient, waarvan je hoopt dat de ander je daar ook ziet. Het verschil maken begint namelijk bij jezelf. De ander kun je niet veranderen, maar de manier waarop je jezelf presenteert heb je wel zelf in de hand. Ongeacht waar je vandaan komt, welke taal je spreekt, wat je hebt meegemaakt. Wat maakt jou bijzonder? Daar zit je impact.

Gesproken over impact. Momenteel doe ik voor mijn opleiding onderzoek naar de impact van TBS in de media. Wat ons opvalt is dat het beeld wat, en dan spreek ik maar even voor mijzelf, ik had van TBS, kwam helemaal niet overeen met de werkelijkheid. In mijn eerste jaar bezocht ik, samen met een groep medestudenten, de Woenselse Poort, een forensisch psychiatrische kliniek. In een interview met Bas Haan gaf hij me het advies om op zoek te gaan naar mijn eigen verwondering. Zijn ervaring had hem geleerd dat daar zijn impact zat: ‘Waarom is iets zo?’ De manier waarop ik die kliniek is was gelopen was namelijk met enorm veel vooroordelen. Hoe ik daar naar buiten liep was vol verbazing, hoe kon ik zoveel vooroordelen hebben gehad? Waar kwamen die vandaan, terwijl ik eigenlijk helemaal niet wist wat TBS is.

Die dag in de Woenselse Poort had veel indruk gemaakt. Zoveel, dat ik samen met Adája besloot om dit uit te gaan zoeken. Ook zij was mee geweest naar de Woenselse Poort. Waar komt dat stigma vandaan? We ging op onderzoek uit en werden ware TBS experts. Via een coach op school kregen we de tip om ons aan te melden voor de Ontmoetingsdag: Recht van spreken. Hier zouden allerlei mensen komen die betrokken zijn bij ons rechtssysteem. Slachtoffers, nabestaanden, naasten, zorgverleners, ex-gedetineerde, ex-TBS’ers. Dé plek om de verbinding aan te gaan.

Die dag heb ik over me heen laten komen. Zonder vragen of specifiek doel ben ik daarheen gegaan. Ik wist niet wat ik kon verwachten. Het enige wat ik me had voorgenomen was om te kijken of ik kon achterhalen; wat hebben zij van mij nodig als journalist? Tijdens een college van Matthijs Bosman heb ik geleerd om gewoon te luisteren naar je publiek. Wat willen zij? Wat valt me op. Overigens liep mijn dag volledig anders natuurlijk.

Na meerdere coachingsgesprekken, lessen over objectiviteit, diversiteit en inclusie, zijn me een aantal dingen opgevallen na afloop van de ontmoetingsdag. Die dag zat ik in een diverse kring van mensen, we gingen het gesprek aan. Zonder in details te treden gingen onze gesprekken vooral over ‘de man, de zoon, de vader, de gedetineerde’. In ons midden zat één ex-gedetineerde, een vrouw. Na het gesprek was het pauze en koos ik ervoor om tijdens de pauze mijn bevinding uit het gesprek met haar te delen. Een mooi begin van een diepgaand gesprek. We gingen de verbinding met elkaar aan. Als ik nu teruglees in mijn blog hoe die verbinding voor mij was, is de vraag: “Kan ik nog wel objectief zijn na dit gesprek?” Ik kreeg namelijk heel veel empathie voor haar, ze was geen vreemde meer voor mij, ik voelde me verbonden. Hier weet ik nog moeilijk hoe ik mijn weg moet vinden via mijn morele kompas. Tot waar kan ik objectief blijven? Mijn kracht is om de verbinding aan te gaan, maar mijn valkuil is blijkbaar dat ik mezelf daar totaal in kan verliezen. Ben ik dan nog wel professioneel? Maar als ik de verbinding niet aan was gegaan en haar strakke vragen had gesteld over haar verleden, had ze dan ook met me gedeeld wat ik nu van haar wist?

Het verhaal vertellen van een ander is niet zo makkelijk. Want hoe vertel ik het verhaal van een ander? Omdat die persoon gehoord moet worden, een podium verdient, iets slechts heeft gedaan of juist iets verloren heeft. In alle gevallen is het belangrijk om objectief te blijven, professioneel te blijven, een journalist te zijn. Het zijn van een journalist is niet alleen gebaseerd op kennis, wetenschap, onderzoek en intellectualiteit. Het is ook afhankelijk van wie je bent, wat je zelf hebt meegemaakt, waarom je journalist bent geworden en wat daarin jouw kracht is. Daar waar je impact maakt.